वास्तुशास्त्र हे प्राचीन भारतीय वास्तुविद्या शास्त्र आहे, जे निसर्गाच्या आणि मानवाच्या परस्पर संबंधावर आधारित आहे. या शास्त्रानुसार घर बांधल्याने सकारात्मक ऊर्जा वाढते आणि घरातील सदस्यांच्या आरोग्य, समृद्धी आणि आनंदात वाढ होते. या लेखात आपण वास्तूशास्त्राच्या मूलभूत तत्त्वांबद्दल, घराच्या विविध भागांसाठी वास्तु टिप्स आणि वास्तु दोषांचे निराकरण कसे करावे याबद्दल चर्चा करणार आहोत.
वास्तूशास्त्र म्हणजे काय?
वास्तुशास्त्र हे संस्कृत शब्द ‘वास्तु’ आणि ‘शास्त्र’ यांचा संयोग आहे. ‘वास्तु’ म्हणजे ‘निवासस्थान’ आणि ‘शास्त्र’ म्हणजे ‘ज्ञान’ असा अर्थ होतो. याचा अर्थ असा होतो की वास्तूशास्त्र हे निवासस्थानाच्या बांधकामाचे शास्त्र आहे. हे शास्त्र प्राचीन काळापासून भारतात प्रचलित आहे आणि त्याचे महत्त्व आजही कायम आहे.
वास्तुशास्त्रानुसार, पृथ्वीच्या पाच मूलतत्त्वांमध्ये – पृथ्वी, जल, अग्नी, वायु आणि आकाश – एक संतुलन असणे आवश्यक आहे. हे तत्त्वे आपल्या घराच्या प्रत्येक भागात योग्य प्रमाणात असतील तर सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते आणि घरातील रहिवाशांचे आरोग्य, समृद्धी आणि आनंद वाढतात.
वास्तूशास्त्राचे महत्व | वास्तू शास्त्र नुसार घर
वास्तुशास्त्र केवळ एक जुन्या काळातील शास्त्र नव्हे तर त्याचे आधुनिक जीवनातही महत्त्व आहे. वास्तूशास्त्राचे अनुसरण केल्याने आपल्याला पुढील फायदे मिळू शकतात:
- सकारात्मक ऊर्जा: वास्तूशास्त्रानुसार बांधलेले घर सकारात्मक ऊर्जेने भरलेले असते, ज्यामुळे घरातील सदस्यांच्या मनःस्थितीवर सकारात्मक प्रभाव पडतो.
- आरोग्य सुधार: वास्तूशास्त्रानुसार घर बांधल्याने आरोग्य सुधारते आणि आजारांचा प्रादुर्भाव कमी होतो.
- समृद्धी वाढ: वास्तूशास्त्रानुसार घर बांधल्याने आर्थिक स्थितीत सुधारणा होते आणि समृद्धी वाढते.
- संबंध सुधार: वास्तूशास्त्रानुसार घर बांधल्याने कुटुंबातील सदस्यांचे संबंध सुधारतात आणि घराला शांतीचे वातावरण लाभते.
- निर्णय क्षमता वाढ: वास्तूशास्त्रानुसार घर बांधल्याने निर्णय क्षमता वाढते आणि व्यक्तीचे आत्मविश्वास वाढते.
वास्तूशास्त्रानुसार घर बांधण्याचे मूलभूत तत्त्वे
वास्तुशास्त्रानुसार घर बांधण्यासाठी काही मूलभूत तत्त्वांचे पालन करणे आवश्यक आहे:
- दिशा: घराची मुख्य दिशा पूर्वेकडे असणे शुभ मानले जाते.
- प्रवेशद्वार: मुख्य प्रवेशद्वार पूर्व किंवा उत्तर दिशेकडे असावे.
- सोनेरी दिशा: दक्षिण-पूर्व दिशेला सोनेरी दिशा म्हणून ओळखले जाते. या दिशेला अग्नी देवतांचे स्थान असल्याने येथे स्वयंपाकघर असणे शुभ मानले जाते.
- नैऋत्य दिशा: ही दिशा भगवान शनीची मानली जाते. या दिशेला शौचालय, स्टोरेज रूम इत्यादी असणे योग्य.
- वायुप्रवाह: घरात चांगला वायुप्रवाह असणे आवश्यक आहे. खिडक्या आणि दरवाजे योग्य ठिकाणी असावेत.
- जल पुरवठा: पाणी शुद्ध आणि पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असावे.
वास्तूशास्त्रानुसार घराचे मुख्य भाग
वास्तुशास्त्रानुसार घराच्या प्रत्येक भागाला महत्त्व आहे. येथे काही मुख्य भागांबद्दल माहिती दिली आहे:
1. प्रवेशद्वार:
- मुख्य प्रवेशद्वार पूर्व किंवा उत्तर दिशेकडे असावे.
- प्रवेशद्वाराची उंची आपल्या शरीरापेक्षा जास्त असावी.
- प्रवेशद्वारावर शुभ चिन्ह किंवा देवतांची प्रतिमा असू शकते.
2. मास्टर बेडरूम:
- मास्टर बेडरूम दक्षिण-पश्चिम किंवा उत्तर-पश्चिम दिशेला असणे उत्तम.
- बेडचे पाय दक्षिण दिशेकडे असावेत.
- बेडरूममध्ये शुभ रंगांचा वापर करा.
- बेडरूममध्ये इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांचा कमीत कमी वापर करा.
3. स्वयंपाकघर:
- स्वयंपाकघर दक्षिण-पूर्व दिशेला असणे शुभ मानले जाते.
- स्वयंपाकघरात स्वच्छता आणि प्रकाशाची व्यवस्था चांगली असावी.
- स्वयंपाकघरात गॅस चूल आणि सिंक एकमेकांच्या विरुद्ध दिशेला असावेत.
4. बाथरूम:
- बाथरूम उत्तर-पश्चिम किंवा दक्षिण-पश्चिम कोपऱ्यात असावे.
- बाथरूममध्ये चांगली वेंटिलेशन असावी.
- बाथरूममध्ये स्वच्छता ठेवा.
5. पूजाघर:
- पूजाघर उत्तर-पूर्व किंवा पूर्व दिशेला असणे उत्तम.
- पूजाघरात शांतता आणि स्वच्छता असावी.
- पूजाघरात देवतांच्या प्रतिमा योग्य दिशेत ठेवा.
वास्तु दोष आणि त्यांचे निराकरण
कधीकधी घरात वास्तु दोष असू शकतात. या दोषांमुळे घरातील सकारात्मक ऊर्जा कमी होते आणि समस्या निर्माण होतात. वास्तु दोषांचे निराकरण करण्यासाठी काही उपाय आहेत:
- प्रवेशद्वारावरील दोष: प्रवेशद्वारावर लाल रंगाची रंगोळी काढणे, तांबेची घंटा लटकवणे इत्यादी उपाय करू शकता.
- स्वयंपाकघरातील दोष: स्वयंपाकघरात लाल रंगाचा वापर करणे, गॅस चूल आणि सिंकमध्ये काळी पद्धत लावणे इत्यादी उपाय करू शकता.
- बेडरूममधील दोष: बेडच्या पायताळी काळी पद्धत लावणे, बेडरूममध्ये क्रिस्टल लटकवणे इत्यादी उपाय करू शकता.
वास्तुशास्त्र हे एक व्यापक विषय आहे आणि या लेखात सर्व बाबींचा समावेश करणे शक्य नाही. जर तुम्हाला तुमच्या घराच्या विशिष्ट समस्यांबद्दल माहिती हवी असेल तर एक वास्तुशास्त्रज्ञाचा सल्ला घेणे चांगले.
वास्तुशास्त्रानुसार घर बांधणे किंवा सुधारणे हा एक दीर्घकालीन प्रकल्प आहे. धीर धरा आणि सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवा. लहान लहान बदल करूनही आपण आपल्या घरातील सकारात्मक ऊर्जा वाढवू शकता.
तुम्हाला हा लेख कसा वाटला? तुमच्या अनुभव आणि प्रश्नांची शेअर करा.
(Disclaimer: या लेखातली माहिती केवळ सामान्य जाणीव आणि संशोधनावर आधारित आहे. ही माहिती कोणत्याही प्रकारची वास्तुशास्त्रज्ञाचा सल्ला म्हणून मानली जाऊ नये. वास्तुशास्त्र हे एक जटिल विषय आहे आणि प्रत्येक घराची परिस्थिती वेगळी असते. घराच्या बांधकामात किंवा सुधारणेत कोणतेही बदल करण्यापूर्वी योग्य वास्तुशास्त्रज्ञाचा सल्ला अवश्य घ्या. या लेखातली माहिती फक्त मार्गदर्शनासाठी आहे. यावर आधारित केलेल्या कोणत्याही कृतीचे उत्तरदायित्व लेखकाचे किंवा वेबसाइटचे नसेल.)
वास्तूशास्त्रानुसार घर – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
वास्तू आणि घर बांधणी
प्रश्न 1: घर बांधण्यासाठी कोणती दिशा चांगली?
उत्तर: सामान्यतः पूर्व किंवा उत्तर दिशा घर बांधण्यासाठी शुभ मानली जाते.
प्रश्न 2: मुख्य दरवाजा कोणत्या दिशेला असणे चांगले?
उत्तर: मुख्य दरवाजा पूर्व किंवा उत्तर दिशेला असणे शुभ मानले जाते.
प्रश्न 3: स्वयंपाकघर कोणत्या दिशेला असावे?
उत्तर: दक्षिण-पूर्व दिशा स्वयंपाकघरासाठी आदर्श मानली जाते.
प्रश्न 4: बेडरूम कोणत्या दिशेला असणे चांगले?
उत्तर: दक्षिण-पश्चिम किंवा उत्तर-पश्चिम दिशा बेडरूमसाठी योग्य मानली जाते.
प्रश्न 5: पूजाघर कोणत्या दिशेला असावे?
उत्तर: पूजाघर उत्तर-पूर्व किंवा पूर्व दिशेला असणे शुभ मानले जाते.
प्रश्न 6: वास्तु दोष काय होतात?
उत्तर: घराच्या बांधकामात किंवा वस्तूंच्या स्थितीत चुका झाल्याने वास्तु दोष निर्माण होतात.
प्रश्न 7: वास्तु दोषांचे काय परिणाम होतात?
उत्तर: वास्तु दोषांमुळे आरोग्य, समृद्धी आणि मानसिक शांतीवर परिणाम होऊ शकतो.
प्रश्न 8: वास्तु दोष कसे दूर करता येतात?
उत्तर: वास्तु दोष दूर करण्यासाठी काही सरळ उपाय आहेत जसे की रंग, वस्तूंची स्थिती बदलणे इत्यादी.
प्रश्न 9: कोणत्या वस्तू वास्तुदोष दूर करतात?
उत्तर: तांबेची वस्तू, क्रिस्टल, पितळेची वस्तू इत्यादी वास्तुदोष दूर करण्यासाठी वापरल्या जातात.
प्रश्न 10: वास्तुशास्त्रज्ञाची गरज का असते?
उत्तर: जटिल वास्तु समस्यांसाठी किंवा घर बांधण्याच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात वास्तुशास्त्रज्ञाचा सल्ला घेणे उपयुक्त ठरते.